De gevederde dinosaurus Archaeopteryx vloog “waarschijnlijk” als een kip
Onderzoek naar een uitzonderlijk goed bewaard fossiel van de gevederde dinosaurus Archaeopteryx levert nieuwe aanwijzingen op over zijn mogelijke vermogen om te vliegen.
In 1861 ontdekten wetenschappers Archaeopteryx, een gevederde dinosaurus, in 150 miljoen jaar oude kalksteen in Solnhofen, Duitsland. "Ze wisten het toen nog niet, maar dit gefossiliseerde skelet - en de skeletten die daarna volgden - leverden cruciaal bewijs voor de evolutietheorie, en ook voor het bestaan van dinosaurussen onder vogels", aldus de New York Times .
Sinds de ontdekking van deze merkwaardige dinosaurus, blijft één vraag wetenschappers bezighouden: als Archaeopteryx ongetwijfeld veren had, kon hij dan ook vliegen?
Een onderzoek dat deze week in het tijdschrift Nature is gepubliceerd, lijkt een tipje van de sluier op te lichten. “Archaeopteryx was niet de eerste gevederde dinosaurus, en ook niet de eerste die ‘ vleugels ’ had . Maar wij geloven dat dit de oudst bekende dinosaurus is die veren kon gebruiken om te vliegen', zegt Jingmai O'Connor, adjunct-conservator van fossiele reptielen bij het Field Museum in Chicago en hoofdauteur van de studie.
Zijn team kwam tot deze conclusie na bestudering van de ‘Chicago Archaeopteryx’, een uitzonderlijk goed bewaard gebleven en bijna compleet fossiel – het mist slechts één klauw – dat in 2022 werd verworven van een particuliere verzamelaar door het Field Museum in Chicago, waar het nu te zien is.
"Na zorgvuldige inspectie bevestigde het team dat Archaeopteryx, in plaats van twee lagen vleugelveren, zoals waargenomen bij eerdere exemplaren, er in werkelijkheid drie had", legt de New York Times uit. Bij moderne vogels verbindt deze derde laag de kortere onderarm met het lichaam, waardoor een continu liftend oppervlak ontstaat, waardoor de vogels kunnen blijven vliegen.
Toch waren deze drie lagen veren niet voldoende om de vogel tot een bijzonder goed vliegtalent te maken. Dat blijkt wel uit het ontbreken van een borstbeen. Bovendien "ondersteunen de bewaard gebleven voetzolen van de Chicago Archaeopteryx de hypothese dat de soort geschikt was om op het land te leven", aldus Jingmai O'Connor.
De New York Times concludeert: Archaeopteryx leefde waarschijnlijk “als een kip of renkoekoek uit het Jura: in staat om schokkerig te vliegen als dat nodig was, maar liever te sprinten.”
Courrier International